نحوه ی تدریس پیام های قرآنی

به نام خدا        

نحوه ی تدریس پیام های قرآنی

هر یک از پیام‌های قرآنی به شیوه‌ی زیر تدریس می‌شود.                                                                                                   

   1- خواندن متن پیام: آموزگار به شیوه‌ی تدریس آیات درس،‌از دانش‌آموزان می‌خواهد که ابتدا به صورت دسته جمعی،‌سپس به صورت انفرادی متن پیام را بخوانند.                                                                                                                                             2-  خواندن ترجمه‌ی پیام:  ترجمه‌ی پیام توسط یک دانش‌آموز خوانده می‌شود.                                                                     3-  بحث و گفت و گو درباره‌ی مفهوم پیام: مفهوم هر پیام قرآنی به کمک مجموعه‌ای از تصاویر حاوی مصداق و نمونه‌ای از موضوع پیام یا داستان و شعری بیان شده است. آموزگار از دانش‌آموزان می‌خواهد با توضیح تصاویر یا خواندن داستان و شعر،‌درباره‌ی موضوع پیام با دوستان خود در گروه گفت و گو کنند. پس از کار گروهی، از چند گروه خواسته می‌شود تا درباره‌ی پیام توضیح دهند. آموزگار با پرسش و پاسخ و گفت و گو با دانش‌آموزان،‌مطالب دانش‌آموزان را جمع‌بندی، تکمیل و هدایت می‌کند. آموزگار می‌تواند برای تعمیق درک مفاهیم،‌از وقایع زندگی،‌داستان،‌شعر، ضرب‌المثل و ... نیز استفاده کند. بدین ترتیب با مشارکت فعال دانش‌آموزان،‌مفهوم پیام به کمک مثال و نمونه‌ای که در کتاب آمده است روشن می‌شود.                                                                                                                                                          4-  بیان مصادیق جدید:پس از روشن شدن مفهوم پیام، آموزگار از دانش‌آموزان می‌خواهد که مصادیق و نمونه‌های جدیدی را درباره موضوع پیام بیان کنند یا در فرصت‌های بعدی درباره موضوع پیام نقاشی بکشند یا خاطره بنویسند و ...این امر، زمینه‌ی تثبیت یادگیری و خلاقیت را فراهم آورده و سایر مهارت‌های آن‌ها را نیز تقویت می‌کند.                                                                                                      تذکر: آن چه در آموزش پیام‌های قرآن اهمیت دارد، یکی آشنایی و انس دانش‌آموزان با پیام‌ها و معارف قرآنی و استفاده از آن‌ها در زندگی خویش است و دیگری مشارکت خلاق دانش‌آموزان در فرایند یاددهی – یادگیری است. از این رو هر چند حفظ کردن متن پیام‌ها مفید است؛ ولی نباید بر حفظ پیام‌هایا ترجمه‌‌ی آن‌ها اصرار ورزید. در این باره در بخش ارزش‌یابی بیش‌تر گفت و گو خواهیم کرد.                                               5- در ذیل پیام‌های قرآنی، برخی از کلمات آشنا و پرکاربرد در فارسی، ترجمه شده است یا از دانش‌آموزان خواسته شده که با مقایسه ترجمه و متن پیام، به معنای کلمه پی‌ببرند. آموزگار از دانش‌آموزان می‌خواهد تا این کار را انجام دهند و پاسخ آن‌ها را تصحیح می‌کند. فعالیت: پیام (فَلْیَنْظُرِ الْاِنْسانِ اِلـٰی طَعامِه‌ی)‌را با خط خوش روی تخته‌ی کلاس بنویسید،آن‌‌گاه یکی از دانش آموزان با روش صحیح اشاره کردن به صامت‌ها ومصوت‌ها از دانش آموزان بخواهد که عبارت را به صورت بخش بخش بخوانند؛ سپس چند نفر به صورت انفرادی عبارت پیام را به صورت معمولی می‌خوانند.                                                                                                                                                  فعالیت: موضوع پیام فوق را در قالب تصویر،‌داستان،‌شعر یا ... ترسیم کنید. پس از تهیه‌ی تصاویر یا مطالب مورد نظر خود،‌آن‌ها را به کلاس ارائه دهید.                                                                                                                                           فعالیت:‌قرآن کریم، انسان را به  دقت کردن در غذایش فراخوانده است. به نظر شما این دقت در چه زمینه‌هایی می‌تواند باشد؟ سعی نمایید تا می‌توانید زمینه‌های متنوع و بیش‌تری را بیان کنید. طرح کدام یک از این زمینه‌ها برای دانش‌آموزان پایه‌ی چهارم و پنجم ابتدایی مناسب است؟                                                                                                                                                         چند توصیه                                                                                                                                                                    1- شایسته است که آموزگار در فرصت‌های مناسب حتی در زنگ‌های غیر از درس قرآن، با توجه به رفتار دانش‌آموزان یا پیشامدهای مختلف،‌ایشان را به مفهوم پیام‌های قرآنی توجه دهد. مثلاً وقتی دو دانش‌آموز برخورد لفظی و مشاجره پیدا می‌کنند به آن‌ها بگوییم عزیزان یادتان هست که خدا در قرآن می‌فرماید: وَالصُّلحُ .... چه؟آری،‌آفرین،‌ وَالصُّلحُ خَیرٌ؟ تا دانش‌آموزان در موقعیت‌های مناسب‌،روح و جان پیام قرآنی رادرک کنند.                                                                                                                                                              2- می‌توانید دانش‌آموزان را به انجام برخی فعالیت‌های خارج از کلاس مربوط به پیام‌های قرآنی مانند نوشتن پیام‌ها، کشیدن تصاویر مربوط به آن‌هادرروزنامه‌ دیواری تشویق کنید.بدیهی است دانش‌آموزانی که چنین فعالیت‌هایی راانجام می‌دهندبایدبه نحومناسب تشویق شوند.                                                                                                                                                             3- در زمان‌های مناسب – کلاس قرآن یا سایر کلاس‌ها- دانش‌آموزان می‌توانند پیام‌هایی را که تا کنون آموخته‌اند به صورت دسته جمعی یا انفرادی بخوانند.                                                                                                                                                 4- نوشتن پیام‌های قرآنی بر روی مقوای مناسب و نصب آن در کلاس در طول هفته و تعویض آن با پیام جدید.                                   5- مناسب است با هماهنگی مدیر مدرسه برخی از پیام‌ها و تصاویر مربوط به آن‌ها به صورت زیبا و جذاب بر روی دیوارهای مدرسه،‌نقاشی و خوشنویسی شود                                  

تهیّه و تنظیم: مسعود علائی-سرگروه پایه ی پنجم ابتدائی-تالش